دندان درد یکی از آزاردهنده ترین دردهاست. برای درمان دندان درد باید ابتدا ریشه ی درد را بیابید و سپس بهترین درمان را برای درد، ورم و یا دیگر مشکلات دندان مشخص کنید. برای درمان خانگی دندان درد گزینه های متعددی وجود دارد که می تواند درد دندان را برای مدتی تسکین بخشد. اما اگر این درد بیشتر از یک یا دو روز ادامه داشته باشد، باید به یک دندانپزشک یا متخصص ترمیم و زیبایی دندان مراجعه کنید. دندانپزشک علت دندان دردتان را تشخیص می دهد و آن را درمان می کند.
همچنین زنان باردار و شیرده یا کسانی که بیماری خاصی دارند، باید قبل از درمان خانگی دندان درد (گیاهی یا شیمیایی) با پزشک خود مشورت کنند.
برای درمان دندان درد یا باید از روش های موقت و خانگی استفاده کنید و یا به دندانپزشک مراجعه کنید.
درمان خانگی دندان درد
در صورتی که امکان مراجعه به دندانپزشک را ندارید، می توانید از درمان خانگی دندان درد استفاده کنید. خوشبختانه این مواد به راحتی در خانه هر شخصی پیدا می شود.
۱) میخک
ماده ی فعال درون میخک، ایگنول(eugenol) نام دارد که آنتی باکتریالی قوی، با قابلیت ضد التهابی است و به تسکین دندان درد کمک می کند. بوی این گیاه همان بویی است که بیشتر ما در دندانپزشکی به مشاممان می خورد.
بهترین کار برای تسکین دندان درد قرار دادن یک میخک نزدیک محل دندان درد و جویدن آن برای بیرون ریختن روغن میخک می باشد. با بیرون ریختن روغن از میخک، طعم دهان به تلخی میزند و دوست دارید هر چه سریع تر آن را بیرون بریزید! اما ۴ دقیقه صبر کنید تا دندان دردتان تسکین یابد، سپس بیرون بریزید. همچنین می توانید خود روغن میخک را تهیه کنید و آن را روی یک دستمال نخی بریزید و روی محل دندان درد قرار دهید.
۲) آب گرم و نمک
غرغره کردن آب گرم و نمک نه تنها برای گلودرد مفید است بلکه می تواند به تسکین دندان درد نیز کمک کند. نصف قاشق چای خوری نمک را در ۸ اونس آب گرم (داغ نباشد) حل کنید و در دهان خود بچرخانید.
مخلوط آب گرم و نمک، مایعاتی که در بافت های عفونی جمع شده را بیرون می کشد و در صورتی که بیمار دچار آبسه شده باشد فشار را در آن قسمت کاهش می دهد. آب نمک برای هر نوع درد کلی در ناحیه دهان مفید است.
۳) یخ یا کمپرس آب سرد
شاید واضح ترین و آسان ترین راه درمان خانگی دندان درد، قرار دادن یخ یا کمپرس آب سرد روی قسمت خارجی دندان درد (روی صورت) می باشد.
۴) هیدروژن پراکسید
هیدروژن پر اکسید یکی از روش های شایع درمان خانگی دندان درد محسوب می شود. خود هیدروژن پر اکسید یا محلول آن در آب را در دهان بچرخانید و سپس بیرون بریزید.
۵) روغن نعناء
آیا تا به حال دقت کرده اید که چرا بسیاری از خمیر دندان ها و محصولاتی که برای سلامت دندان ها استفاده می شوند، دارای نعناء هستند؟
نعناء دارای منتول (menthol)است که ماده ای فعال با خواص آنتی باکتریال بالا است. این خاصیت نعناء همچنین می تواند به تسکین طبیعی درد دندان کمک کند. علاوه بر آن، استفاده از نعناء یا روغن آن از بوی بد دهان جلوگیری می کند.
۶) فلفل قرمز
شاید فکرکنید که قرار دادن یک ماده ی تند روی دندان تاثیر عکس دارد و نه تنها درد را تسکین نمی دهد بلکه آن را دوچندان می کند. در پاسخ باید گفت شما کاملا در اشتباه هستید زیرا فلفل قرمز بسیار عالی عمل می کند. فلفل قرمز دارای ماده ی فعالی به نام کاپسایسین (capsaicin) است که برای تسکین دندان درد بسیار مفید است. این ماده ضد التهاب بوده و باعث کاهش تورم می شود.
۷) سیر
سیر نه تنها یک طعم دهنده ی فوق العاده غذایی محسوب می شود، بلکه می تواند به تسکین دندان درد کمک کند. هنگامی که یک حبه سیر را خرد می کنید، آلیسین(allicin) ترشح می شود. آلیسین نوعی آنتی باکتریال طبیعی است که می تواند به دندان درد کمک کند. جویدن یک حبه سیر خام یا چرخاندن آب سیر در دهان می تواند راه حل بسیار خوبی برای دندان درد باشد.
۸) آویشن
آویشن اغلب مصارف دارویی دارد و برای عفونت های قفسه سینه مانند برونشیت یا سرفه های شدید مفید است. آویشن ماده ی اصلی روغن طبیعی است که خاصیت ضدعفونی کنندگی و ضدقارچی دارد.
می توان یک قطره روغن طبیعی آویشن را به یک لیوان آب اضافه کرد؛ سپس آن را غرغره کرد. همچنین می توانید چند قطره از محلول روغن آویشن و آب را روی یک تکه پنبه بریزید و آن را روی دندان قرار دهید.
۹) آلوئه ورا
ژل آلوئه ورا که درون برگ های گیاه آلوئه ورا یافت می شود، از گذشته تاکنون برای درمان سوختگی ها و بریدگی های سطحی استفاده می شده است. امروزه برخی افراد برای تمیز کردن لثه ها از این ماده استفاده می کنند.
مطالعالت نشان داده که آلوئه ورا خواص آنتی باکتریالی داشته و می تواند جِرم های دهان را از بین ببرد. ژل آلوئه ورا باید روی قسمت دردناک دهان قرار گرفته و به آرامی ماساژ داده شود.
درمان های پزشکی دندان درد
مراجعه به موقع به دندانپزشک
در صورتی که علت دندان درد پوسیدگی یا عفونت دندان باشد، خود به خود از بین نخواهد رفت به همین دلیل در صورتی که همراه با دندان درد، علائم زیر را مشاهده کردید، درمان خانگی دندان درد را رها کرده و حتما به دندانپزشک مراجعه کنید:
- تب و لرز: این می تواند نشان دهنده ی یک عفونت جدی باشد که در این صورت علائم تشدید خواهند شد.
- ترشح: در صورت مشاهده ی ترشح یا چرک، سریعا به دندانپزشک مراجعه کنید.
- درد مداوم که تشدید می شود و با خوردن دارو نیز تسکین نمی یابد. این نشانه ی پوسیدگی دندان است که پس از خوردن هر وعده ی غذایی درناک تر می شود.
- درد دندان عقل: بسیاری از افراد مجبورند برای جلوگیری از شلوغی دندان هایشان و عدم وجود فضای کافی در فک، دندان های عقل را بکشند.
پرکردگی دندان
اگر پوسیدگی یا کرم خوردگی در یکی از دندان هایتان وجود دارد که به عصب رسیده و دردناک است، ممکن است برای حفاظت از عصب های پالپ نیاز به پرکردگی دندان داشته باشید.
عصب کشی(روت کانال)
اگر پالپ دندان عفونی شود، بیمار دچار آبسه دندان شده و نیاز به عصب کشی دارد. برای عصب کشی، دندانپزشک درون دندان را خالی می کند تا عفونت را تخلیه کند. از آنجایی که این فرآیند می تواند دردناک باشد، دندان بی حس می شود. خصوصا اگر دندانپزشک بخواهد آبسه دندان را از طریق لثه تخلیه کند، بیمار مجبور است درد بسیاری را تحمل کند. به همین دلیل بی حس کردن دندان ضروری است.
گوتا پرکا ماده ای است که برای پر کردن کانال ریشه ی تخلیه شده دندان در علم دندانپزشکی استفاده می شود. گوتا پرکا کاملا بی اثر است و بدن به آن واکنش نشان نمی دهد.
کشیدن دندان
در برخی موارد، دندان اصلاح شدنی نیست و بهترین راه حل کشیدن آن است. اگر دندان شیری چنین مشکلاتی داشته باشد، تقریبا در تمامی موارد آن را می کشند زیرا در هر صورت دندان اصلی جای آن را خواهد گرفت.
بزرگسالانی که مجبور به کشیدن دندان می شوند، اغلب به وسیله ی بریج، روکش یا ایمپلنت دندان، آن را جایگزین می کنند.
در صورتی که این اتفاق برای دندان عقل بیافتد، تقریبا همیشه آن را می کشند زیرا وجود دندان عقل چندان لازم نیست و به دلیل موقعیت خاص دندان عقل، نمی توان با عصب کشی مشکل را حل کرد. در برخی موارد که بیماران از کشیدن دندان عقل، بیش از حد وحشت دارند و یا دندان به نحوی تحت فشار است که نمی توان آن را به آسانی کشید، بیمار بیهوش می شود و تحت عمل جراحی قرار می گیرد. در این صورت بهبودی چند هفته طول می کشد.
